Қазақстан Мұсылмандары Діни басқармасы
«Халал Даму»стандарттау және сертификаттау орталығы

22 ақпан 2023

1029

Мақалалар

Энергетиктер, ішу немесе ішпеу

Энергетиктер несімен жақсы?

Метаболизмді жеделдету В дәрумендері (ниацин, пантотен қышқылы, В6 және В12 дәрумендері) адам ағзасының энергия қорын, яғни ақуыздардың, майлардың және көмірсулардың ыдырауын тездетеді. Сұйық энергетиктерден алынған L-карнитин мен таурин де метаболизмді (зат алмасуды) жылдамдатады. Таурин төзімділікті арттыруға жауап береді, оны алғаш рет бұқаның өт сығындысынан алынған. Сонымен қоса құрамында энергияның жиналуын ынталандыратын психоактивті алкалоид  —кофеин бар. 


Энергетиктер несімен зиян?

Көп мөлшерде қанттың болуы. Өндірушілер оны аямайды —  әр жарты литрлік ыдыста 50 грамнан астам глюкоза мен сахароза бар. Көмірсулардың мұндай дозасын ағзаның қатты физикалық сарқылуы жағдайында ғана қолдануға болады.

Нашақорлық және денеге жүктеме. Кофеин шын мәнінде нағыз есірткі болып табылады. Энергетикалық сусындарды күнделікті тұтынумен кофеинге тәуелділік қалыптасады. Егер сіз кофе ішуді кенеттен тоқтатсаңыз, тоқтату синдромы пайда болады — бас ауруы, жүрек айнуы және т.б. белгілер. Сонымен қатар, кофеин қан қысымын жоғарылатады және егер адамның жүрек-қан тамырлары ауруларына бейімділігі болса, онда бұл зат жағдайды нашарлатады, ал егер ауру пайда болса, онда инфаркт болуы әбден мүмкін. Артық дозалану (передозировка) энергетиктерді кез келген жастағы адамға сатудың ең қауіпті салдары болып табылады. Ешкім жасөспірімге (қамқор ата-аналардан басқа) түнде екі-үш сұйық энергия сатып алуға тыйым салмайды. Бірақ тіпті ересек адамның денесі кейде ынталандырушы химияның мұндай асқын дозасын жеңе алмайды. 2007 жылы мотоцикл жүргізушісі Мэттью Пенбросстың жүрегі жарыс кезінде бірнеше ыдыс энергетик ішкеннен кейін тоқтады. Ол аман қалды, бірақ қазір оны сау адам деп атауға болмайды. Энергетикалық сусындарды қолдану стандарттары ересектер мен дені сау адамдар үшін жасалған, бірақ олар жас өсіп келе жатқан ағзаға қарсы. Бұл туралы тіпті энергетик қаптамасында: "18 жасқа дейінгі адамдарға ұсынылмайды"деген жазу бар. Бірақ оны кім оқиды? Өйткені, ол ұсақ-ұсақ шрифтпен жазылған [1].


Исламда ағзаға зиян келтіретін барлық нәрсеге тыйым салынады. Алла тағала: "Өздеріңізді өлімге тастамаңыздар...",- деген ("Әл-Бақара" сүресі, 195-аят).

ولا تلقوا بأيديكم إلى التهلكة

Кейбір медициналық зерттеулерге сәйкес, энергетиктерді жиі тұтыну денсаулыққа қауіп төндіреді.

Осылайша, энергетикалық сусындарды тұтынуға тыйым салудың канондық негіздері болмаса да, ішімдіктің мөлшері зиян тигізбеуі үшін абай болу керек, әйтпесе бұл жаманға және күнәға әкеледі [2].


Энергетикалық сусындарды немен ауыстыруға болады?

Энергетикалық сусындардың тамаша баламасы уыстыру —  ұйқы және демалу, жаттығулар жасау. Егер демалуға мүмкіндік болмаса (мысалы, көлік жүргізу кезінде), 20-30 минуттық ұйқы үзілісі сергектік пен өнімділікті қалпына келтіру үшін жеткілікті болады.

Қарқынды ақыл-ой жүктемесі кезінде ноотроптарды, ми қан айналымын, есте сақтау қабілетін және басқа да ойлау процестерін жақсартатын дәрілерді курстық қабылдау көмектесе алады. Алайда, қабылдаудан бұрын дәрігермен кеңескен жөн.

Адаптогендер де жалпы тоник әсеріне ие: женьшень, родиола розовоя, пантокрин, апилак, элеутерококк, зімбір, Қытай лимонграссы және т.б.[3]


Пайдаланған әдебиеттер:

1. OYLA Научно-популярное издание, журнал OYLA №1(17);

2. islam.ru [https://islam.ru/content/veroeshenie/51300];

3.  muftyat.kz [https://www.muftyat.kz/ru/articles/islam-and-society/2014-05-13/21309-energeticheskie-napitki-dumaj-prezhde-chem-pit/].

Бөлісу: